21 eeuwse-vaardigheden

De veelheid aan informatie neemt door de digitalisering en sociale media toe en er wordt in toenemende mate een beroep gedaan op de vaardigheid om keuzes te maken. Ons brein heeft zich echter nog niet kunnen aanpassen en heeft moeite met herverdelen van aandacht of bewust twee dingen tegelijk doen, bijvoorbeeld luisteren en lezen. Om met deze overvloed van informatie om te kunnen gaan stelde het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO van Enschede 21^e -eeuwse vaardigheden op. Machiel Karels verwoordt zelfsturing als het zelfstandig handelen waarbij er verantwoordelijkheid wordt opgenomen in tegenstelling tot het gedachteloos opvolgen van instructies. Het is dus belangrijk dat er realistische doelen worden opgesteld op basis van eerdere ervaringen, doelgericht handelen, plannen en reflecties op de gevolgen. Hedentendage is het namelijk van groot belang dat mensen individuele beslissingen kunnen nemen en er verantwoordelijkheid voor opnemen. Kritisch denken is het soort denken waarbij je komt tot gegronde oordelen en beslissingen. Zelfsturing is een noodzaak hier, waarbij het belangrijk is dat leerlingen goed geïnformeerd zijn. Er wordt nagegaan of informatie waardevol is, mogelijke fouten worden eruit gehaald en meningen of visies worden beoordeeld. Ook het eigen redeneerproces wordt door het slijk gehaald om een beslissing, denkwijze of handeling aan te passen. Naast kritisch denken is er het creatief denken wat verwijst naar het durven afstappen van voorgelegde paden: je eigen keuze durven riskeren en bij een foute keuze het kunnen erkennen als fout en zien als leermoment. Deze twee soorten van denken hangen samen met het probleemoplossend denken. Bij dit soort denken doorloopt de persoon 3 stappen. Eerst is er een signalisatie waarbij het probleem herkend wordt. Ten tweede is er een analyse van het probleem zodat er een probleemoplossend plan opgesteld kan worden. Ten derde is er de uitvoering van het opgestelde plan