Methoden
Executieve functies in het lager onderwijs zijn een big topic. Er zijn al heel wat pogingen verwoed om de perfecte methode te ontwerpen. Het gaan van gesprekken voeren naar een visuele voorstelling of zelf een volledige onderdompeling in een blokkensysteem.
Breinhelden
Dit blokkensysteem is zichtbaar in de methode van Breinhelden. In deze werkwijze word je 20 weken lang ondergedompeld in het leven van 2 ruimtewezentjes, genaamd Effie en Furon, in functie van de ontwikkeling van de executieve functies bij kinderen. Effie en Furon bezitten breinkrachten, de executieve functies. Deze krachten proberen ze aan de hand van een ruim aanbod aan leuke lesideeën bij te brengen aan de kinderen die het traject volgen. De methode van Breinhelden heeft verschillende boeken die gemakkelijk aansluiten op het niveau van de groep.
Wijzer in executieve functies
Deze methode heeft vijf activiteitenkaartjes per executieve functie. De activiteiten zijn heel laagdrempelig wat maakt dat ze eenvoudig te integreren zijn in het lesgebeuren. Naast de activiteitenkaartjes vind je een ook een boekje waarin alle executieve functies kort uitgelegd worden. Welke problemen zich kunnen voordoen bij een bepaalde executieve functie zijn er te vinden en tips om deze executieve functie te versterken.
ABC-model
Voor de tweede methode die hier besproken wordt, krijgt Arja Kerpel het woord. Zij reviewt op de site Wij-Leren.nl, een kennisplatform voor het onderwijs, het ABC-model van Dawson en Guare. In dit model zijn 3 verschillende manieren van gedragsverandering te identificeren. Ten eerste kun je het gedrag veranderen door de omgeving een metamorfose te geven, dan spreken we van Antecedent. Dit kan bijvoorbeeld door minder kleurrijke en afleidende posters te hangen in de klas. Ten tweede kunnen we het gedrag zelf aanpassen, dan spreken we over Behavior. Ten slotte kunnen sancties en/of beloningen een rol spelen in de aanpassing van het gedrag, dan spreken we over Consequenties. Hieruit ontstond de term het Antecedent-Behavior-Consequenties-model, kortweg ABC-model.
Gesprekskaarten
De methoden die het meest aanbevolen worden zijn degene waar gesprek centraal staat. Dit gesprek starten kan voor een leerkracht een hoge drempel zijn. Op de vraag over hoe je met een leerling kan praten over executieve functies is een antwoord gekomen: verschillende instanties hebben gesprekskaarten, zie figuur E, ontworpen. Op deze gesprekskaarten staan vragen die het startpunt kunnen zijn van een gesprek over executieve functies waarbij beide partijen zoeken naar de oorzaak van zwakke executieve functies met de bedoeling om deze te versterken.
Maak jouw eigen website met JouwWeb